Przeciętnie około 700 – 800 tysięcy złotych oczekują sprzedający za 150 metrowe domy jednorodzinne w dużych miastach. Na tzw. prowincji ceny są niższe o około 40 proc. Stawki za domy w Polsce od dłuższego czasu pozostają stabilne. Ofert jest kilkadziesiąt razy więcej, niż chętnych.
Stabilizacja na rynku domów trwa od co najmniej roku. Obecnie w WGN na jednego kupującego przypada nawet około 30 ofert. Ceny domów ciągle okazują się za wysokie, zwłaszcza, że obecni klienci szukają raczej nieruchomości niewielkich – maksymalnie do 150 mkw. Preferowane są domy parterowe z poddaszem. Kupujący częściej kierują się dodatkowymi kosztami wynikającymi z eksploatacji – ceną sezonowego ogrzewania, energooszczędnością budynku itp.
Przypomnijmy, że na mocy nowych przepisów, które zaczną obowiązywać od 9 marca 2015 każdy budynek wystawiony na sprzedaż musi mieć certyfikat energetyczny. Do tej pory oczywiście też tak było, ale w praktyce kupujący i sprzedający ignorowali ten wymóg, a w umowach zawierano zapis, że „nabywca zrzeka się prawa do otrzymania świadectwa energetycznego”. Obecnie ustawodawca zastrzegł, że kupujący nie może zrzec się certyfikatu. Co prawda nadal nie przewidziano żadnych kar za niedostosowanie się do tych regulacji, ale pamiętajmy o tym, że zgodnie z art. 93 pkt 9 prawa budowlanego kto nie spełnia obowiązku przechowywania dokumentów związanych z obiektem budowlanym lub prowadzenia książki obiektu budowlanego, podlega karze grzywny, która zgodnie z przepisami kodeksu wykroczeń może wynieść od 20 do 5000 zł.
Nowa ustawa wprowadza ponadto Ust wymóg wykonywania świadectw energetycznych dla wszystkich większych, już istniejących budynków o powierzchni przekraczającej 500 m2 i 250 m2 od lipca 2015 r. – w przypadku budynków zajmowanych przez administrację publiczną. Z obowiązku certyfikacji energetycznej są zwolnione natomiast domy budowane na prywatny użytek (jeśli jednak dom ma być sprzedany – musi być sporządzony certyfikat), a także zabytkowe kamienice, kościoły czy budynki mieszkalne użytkowane nie dłużej niż przez 4 miesiące w roku.
Wracając jednak do rynku domów jednorodzinnych – na rynku pierwotnym obecnie zaledwie około 3 – 4 procent inwestycji to domy jednorodzinne. Na taki stan rzeczy wpływa m.in. fiasko MDM za pierwszy rok funkcjonowania. Wniosków o dopłaty przy zakupie domu prawie nie było.
Na rynku wtórnym na jednego klienta przypada kilkadziesiąt ofert. Jak już wspomnieliśmy – kupujący poszukują domów stosunkowo małych – 100 – 150 mkw. na działkach o powierzchni do 1000 metrów. Najmniejszym zainteresowaniem cieszą się budynki wykonane w starej technologii i nie unowocześniane pod względem energooszczędności. Chodzi o domy z czasów PRL oraz z lat 90. Często słabszy popyt na takie nieruchomości wynika z ich dużych metrażów.
W największych miastach przeciętne ofertowe stawki za metr kwadratowy domu mieszczą się w przedziale 4500 – 5200 zł/ mkw. Nieco drożej jest oczywiście w Warszawie – tu średnie ceny wynoszą około 6000 zł za metr.
Najdroższe są nieruchomości nowe, kilkuletnie o wysokiej jakości pod względem energetycznym i tym samym niższych kosztach użytkowania.
Premiuje się prestiżowe dzielnice wielkomiejskie. We Wrocławiu z pewnością do takich lokalizacji należy Biskupin, w Gdańsku będzie to np. Wrzeszcz. W tych lokalizacjach 150 metrowe domy mogą kosztować nawet powyżej 1 mln zł.
O około 500 – 700 zł za metr kwadratowy mniej oczekują oferenci sprzedający domy w gminach sąsiadujących z wielkimi miastami.
Średnie cenowe dla takich lokalizacji (nie wszędzie – zależy od ich popularności, skomunikowania z centrum itp. Zdarza się, że stawki nie odbiegają od wielkomiejskich) wynoszą około 3800 – 4300 zł od metra kwadratowego.
W mniejszych miastach ceny ofertowe są oczywiście zupełnie inne. Na tzw. prowincji średnie cenowe wynoszą około 2700 – 2800 zł za metr. Przeciętne stawki za 150 metrowy dom jednorodzinny kształtują się w przedziale 350 – 400 tysięcy złotych.
Na koniec warto jeszcze odnotować, że choć dominuje stagnacja na rynku kupna/sprzedaży domów, to więcej budujemy. Ostatnie dane GUS za styczeń 2015 wskazują, że w styczniu 2015 r. wydano pozwolenia na budowę 10.587 mieszkań, tj. o 21,0 proc. więcej niż w styczniu 2014 r. (kiedy notowano wzrost o 8,5 proc.). W grupie inwestorów indywidualnych w porównaniu ze styczniem 2014 r. odnotowano wzrost liczby wydanych pozwoleń na budowę – do 4.621 mieszkań, tj. o 9,2 proc. (wobec spadku przed rokiem o 8,6 proc.).
Inwestorzy indywidualni rozpoczęli też więcej budów – o ponad 5 proc. rok do roku.
Wykres 1 – średnie ceny ofertowe 150 mkw. domu na rynku wtórnym – w stolicach województw i poza nimi
Teresa Michniak, Dział Analiz WGN
